20/02/2025

Ook voorloper Vitens blijft zoeken naar nieuw evenwicht

Voorloper mobiliteitsbeleid

Drinkwaterbedrijf Vitens is een relatief grote werkgever met zo’n 1800 medewerkers. Het hoofdkantoor staat in Zwolle. Daarnaast heeft Vitens kantoorlocaties in Arnhem, Utrecht en Leeuwarden. Vitens is nationaal gezien een voorloper met haar mobiliteitsbeleid. Bijvoorbeeld doordat ze als één van de eerste organisaties met een hoge kilometervergoeding voor de fiets en ter voet kwamen (35 cent).

Ze zijn al enkele jaren druk bezig om het mobiliteitsbeleid verder te verduurzamen. Een uitdagende taak, met medewerkers die alleen op kantoor zijn en medewerkers die vooral elders werkzaam zijn, soms ook in moeilijk bereikbare gebieden.

‘Soms vast in eigen stoel’

‘Een hoge fietsvergoeding betekent niet direct dat veel meer mensen de fiets pakken’, begint Alexander van den Oever, contractmanager mobiliteit bij Vitens. ‘Je hebt nog steeds te maken met mensen die graag met de auto komen, vanwege de afstand maar ook soms vanuit gemak.’

Vitens wil een 50 procent CO2-uitstoot reductie vanuit mobiliteit ten opzichte van 2019. Een middel om dat doel te behalen is dat de organisatie 40 procent minder kilometers wil maken t.o.v. 2019. ‘Dat is een enorm hoge ambitie’, vervolgt Van den Oever. ‘Het betekent echter niet direct dat iedereen zijn of haar gedrag gaat aanpassen. We zitten soms nog wel vast in de eigen stoel.’ Van den Oever geeft daarbij als voorbeeld dat ze het thuiswerken extra faciliteren om zo minder kilometers te maken, maar er op dinsdag en donderdag nog steeds veel mensen naar kantoor komen.’

Grootste uitdagingen bij buitendienst

Dat gedrag niet zomaar is te veranderen heeft volgens Van den Oever te maken met oude gewoonten, maar ook met specifieke uitdagingen. Bijvoorbeeld voor de buitendienst, waar nu nog 284 bedrijfsauto’s met een grijs kenteken op diesel rijden. Die huidige monteursbussen zijn zwaarbeladen waardoor de auto minder ver zou komen met een elektrische accu.

‘Juist omdat die mensen op de meest onmogelijke plekken moeten zijn, kunnen ze niet overal de auto weer opladen. Daarom kijken we of we elektrische bussen of bestelauto’s kunnen inzetten bij het type werk dat met lichtere belading kan worden gedaan. We draaien nu pilots om te onderzoeken hoe de elektrische bus of bestelauto in onze werkpraktijk kan voldoen.

Belangrijke vragen daarbij zijn over welk gebied we de auto kunnen inzetten, met hoeveel belading en hoe je oplaadt. Maar ook hoe werkbaar is een elektrische bus of bestelauto voor collega’s die meedraaien in de calamiteitendienst. Die collega’s moeten soms snel op locatie zijn en langere of meerdere afstanden afleggen.’

Keuzereiziger

Om duurzaam gedrag te bewerkstelligen, gelooft Vitens in keuzevrijheid voor de werknemer. ‘We bieden drie keuzes aan’, vervolgt Van den Oever.

1. Onbeperkt zakelijk en privéreizen met het ov.
2. Een mobiliteitsbudget met een vergoeding per gereisde kilometer van 19 cent en een hogere vergoeding voor duurzamere varianten zoals fietsen en lopen van 35 cent netto per kilometer.
3. Een duurzame auto van Vitens, dat betekent nu elektrisch en in de toekomst misschien op waterstof.

Medewerkers kunnen hun bedrijfsauto inruilen voor een mobiliteitsbudget of OV Onbeperkt. En als extra stimulans mogen ze ook privé met hun OV-kaart reizen.

‘We proberen medewerkers enerzijds flexibiliteit en handelingsperspectief te geven en anderzijds te stimuleren om samen met ons die duurzame weg te kiezen die we als bedrijf inslaan. Op dit mobiliteitsbeleid mogen we echt trots zijn met z’n allen. Maar we kunnen en willen mensen nergens toe dwingen, je mag nog steeds met je eigen (fossiele brandstof)auto  naar kantoor rijden.’